Jij zit een Duitse mail te schrijven. Dan twijfel je weer: is het nou ringel-s ß of ss? De spelling van ss en ringel-s. Heb jij dit woord niet eens ergens gelezen? Hoe zit het met de spelling?
De Duitse uitspraak bepaalt de spelling van ß of ss
Wanneer je weet hoe een Duits woord klinkt, weet je ook of het met ss of ringel-s wordt gespeld. Deze regel bestaat sinds de hervorming van de Duitse spelling in 1996 t/m 2006.
Regel: Duitse spelling van ss
Hoor jij een korte klinker vóór de s-klank? Dan spel je de dubbele ss.
Spreek de Duitse voorbeelden eens hardop uit:
Voorbeelden van ss
essen, müssen, lassen
nass, der Kuss, dass (het voegwoord tussen hoofd- en bijzin)
Regel: Duitse spelling van ringel-s ß
Hoor jij een lange (of dubbele) klinker vóór de s-klank? Dan spel je ringel-s ß.
Maak de Duitse klinkers overdreven lang en spreek de voorbeelden uit:
Voorbeelden van ringel-s ß
Straße, heißen, Grüße
groß, das Maß, draußen
De klinker bepaalt: dubbele ss of ringel-s ß
De klinker vóór de s-klank is dus bepalend. Er zijn echter woorden die van klinker veranderen wanneer we ze vervoegen. Vervolgens passen we ook een andere letter toe voor de s-klank. Is jou ooit opgevallen hoe sterk het werkwoord wissen (~ weten) verandert?!
Voorbeeld: de spelling verandert door de vervoeging van het Duitse werkwoord wissen
ich weiß, du weißt, er/sie/es weiß
wir wissen, ihr wisst, sie/Sie wissen
– Das haben Sie nicht gewusst?
Jetzt wissen Sie es.
– Ja ja, ich weiß.
Spelling van de Duitse dubbele ss en ringel-s ß
Op een lange of dubbele klinker volgt ringel-s ß.
Op een korte klinker volgt ss.
Uitzonderingen, gewoon
Helaas: Er zijn uitzonderingen. Natuurlijk.
Veel korte en oude Duitse woorden spel je maar met een enkele s. Zij hebben korte klinkers.
Het woord eindigt vaak ook met deze s. De lettergreep is gesloten en als Nederlander vraag je je dan niet eens af hoe je dat spelt. De enkele s voelt heel gewoon.
Voorbeelden van enkel s
es, das (als lidwoord en voornaamwoord)
Meer over de Duitse dass
Benieuwd over das, daß en dass? Meer uitleg over de functies en spelwijzen heb ik in een ander blogpost gegeven.
Meer info, coaching en advies
Maria Stratemeier
info@MariaStratemeier.com
Zakelijk Duits – handeln auf deutsch